اشنایی با شهرتجاری و توریستی بانه
آشنایی با بانه:
بانه (کردی: Bane) نام شهری است در استان کردستان واقع در مرز غربی ایران. شهر بانه مرکز شهرستان بانه در فاصله ۲۷۰ کیلومتری شمال غربی سنندج در ابتدای راه آسفالته بانه – سردشت قرار گرفته است که با شهرستان‌های مریوان، سردشت، سقز، مهاباد و کردستان عراق هم‌مرز است.نام بانه را از واژه کردی بان به معنی «بام» و بلندی و متاثر از ارتفاعات و نحوه استقرار و موقعیت شهر بانه می‌دانند. ارتفاع ۱۵۵۴ متری شهر از سطح دریا و چشم‌انداز بلندی‌های اطراف آن موجب شده است که مردم برای رسیدن به شهر مسیر زیادی را به طرف سربالایی طی کنند. نام بانه را به معنی خانه (منظور اقامتگاه و آبادی و مسکن است) و اردو (منظور اردوگاه سربازان است) و پادگان (شهر دو قلعه بزرگ داشته) نیز تفسیر کرده‌اند.
مردم بانه همگی کرد و از نژاد ماد هستند. زبان آنها کردی سورانی است. دین و مذهب مردم بانه اسلام است و اهل سنت این شهر پیرو مذهب امام شافعی هستند.
بانه نه فقط برای خرید جهیزیه که این روزها برای تهیه حتی یک السیدی ۳۲ اینچ هم خلایق را به خود می‌خواند.
خرید از شهرهای مرزی در ایران سابقه دارد. روزهایی بود که مردم از بازارچه اینچه‌برون خرید می‌کردند و مدتی بعد از آن سال‌هایی رسید که آستارا در اوج بود. حالا مدتی است مردم برای هر خریدی سر از بانه در‌می‌آورند. بحث کالای ممنوع یا مثلاً خرید و فروش مشروبات الکلی نیست، ماجرا، نزدیکی این شهر با کشورهایی چون عراق و ترکیه است و کالایی که از سایر کشورها به دوبی، از دوبی به بصره و از بصره به پشت مرزهای ایران قاچاق می‌شود. تو هم اگر در پایتخت زندگی می‌کردی و متوجه می‌شدی با پول یک السیدی در تهران می‌توانی دو تا تلویزیون در بانه بخری حتماً درنگ نمی‌کردی.
برای سفر به بانه اگر با ماشین شخصی خودت بروی، باید ۹ ساعتی در راه باشی. از پایتخت تا آنجا ۷۰۰ کیلومتر فاصله است و طی این مسیر با اتوبوس ۱۲ ساعت طول می‌کشد. قیمت بلیت اتوبوس هم بین هشت تا ۱۲ هزار تومان است.
یکی از کسانی که به تازگی از سفر بانه برگشته، می‌گوید: «من از آنجا یک LCD 32 اینچ سامسونگ خریدم به قیمت ۴۱۵ هزار تومان. همان تلویزیون را اگر می‌خواستم در تهران بخرم باید حداقل ۶۲۰ هزار تومان پول می‌دادم. یکی از دوستانم یک LED خرید به قیمت یک میلیون و ۷۳۰ هزار تومان و یک سینمای خانواده به قیمت ۶۰۰ هزار تومان. اگر می‌خواست همین دو قلم را در تهران بخرد باید سه میلیون و ۳۰۰ هزار تومان پول می‌داد.» حتماً شما هم شنیده‌اید که اجناسی که در بانه می‌فروشند، گارانتی ندارد. بنابراین اگر جنسی را به قیمت ارزان خریدید و بعد متوجه شدید کار نمی‌کند، گله نکنید. البته معمولاً اجناس برقی را همان جا امتحان می‌کنند و بعد به شما می‌فروشند.
اگر قصد داشته باشید شب در بانه بمانید، می‌توانید در فصول گرم سال در پارک‌ها چادر بزنید. اما اگر پاییز و زمستان قصد سفر به بانه داشتید، باید یکی از دو هتلی که در شهر وجود دارد را انتخاب کنید یا از خانه‌های اجاره‌ای استفاده کنید که مبلغ اجاره‌شان شبی ۳۰ هزار تومان است.
مسافر مورد اشاره ما می‌گوید: «سال‌ها قبل که من به بانه سفر کرده بودم، اینقدر جاده خلوت بود که کمتر می‌توانستی کسی را در جاده ببینی اما این دفعه که به بانه سفر کردم مثل جاده شمال شلوغ بود.»
او می‌گوید: «مساله‌ای که در سفر اخیرم مشهود بود، خریدن باربند از سوی مردم بود. بیشتر مردم گمان نمی‌کنند حجم خریدشان اینقدر زیاد شود که ناچار شوند باربند بخرند اما وقتی قیمت‌های ارزان بانه را می‌بینند، همه برای خریدن باربند هجوم می‌آورند.»
حواس‌تان باشد اگر به قصد خرید وسایل زیادی به بانه می‌روید، ایست‌های بازرسی ماشین‌هایی را که بیش از یک LCD همراه داشته باشند، برمی‌گردانند. بنابراین با دو سه ماشین و البته جیبی پر از تراول‌چک سفر کنید. به برکت سفرهای مردم از سایر نقاط کشور به بانه این شهر رونق اقتصادی خوبی کسب کرده و چهره آن از شهر مرزی کوچک و عقب‌افتاده به شهری پر از پاساژ و هتل و انواع و اقسام مغازه‌های رنگارنگ تبدیل شده است.
«بانه جی اس ام»
خرید از راه دور
اقتصاد بانه به دلیل بازارچه‌های مرزی و بساط اجناسی که از آن سوی مرزها می‌آیند، رونق زیادی یافته است و هموطنان بسیاری هر هفته به آنجا می‌روند و با دستان پر بازمی‌گردند. آنها برای بستگان و دوستان خود تعریف می‌کنند که اجناس در بانه بسیار ارزان بوده و پیشنهاد می‌دهند که برنامه‌ای ترتیب بدهند و سفری به آنجا بکنند. اما بسیاری فرصت سفر به بانه را ندارند و از سوی دیگر، دل‌شان نمی‌خواهد از خوان گسترده آنجا بی‌نصیب بمانند. برخی از اهالی بانه از این هوس خرید آگاهند و با تاسیس سایت‌های فروش اینترنتی، مشتریان غیرحضوری بانه را هم جذب می‌کنند. سایت‌هایی چون www.banehgsm.com.www.banecenter.com یا وبلاگ‌هایی مانند banehgsm این روزها مشتریانی برای خود پیدا کرده‌اند. خرید غیرحضوری از بانه همیشه از سوی خریداران نهی شده است اما با این حال، مشتریانی داشته است. خرید در این سایت‌ها اغلب با تلفن انجام می‌شود نه از راه سایت‌های اینترنتی، یعنی مشتریان با اینترنت ارتباط اولیه با فروشنده‌ها را برقرار می‌کنند اما معمولاً ادامه روند خرید را تلفنی انجام می‌دهند. برخی از این سایت‌های اینترنتی فروش مانند «بانه جی اس ام» سایت‌های آگهی‌اند و فروشندگان بانه‌ای مشخصات اجناس خود را با شماره تماس در این سایت‌ها قرار می‌دهند. این سایت‌ها در حقیقت نقش صفحات آگهی روزنامه‌ها را بازی می‌کنند. برخی سایت‌ها نیز تخصصی‌ترند و چند فروشگاه در بانه به طور گروهی آنها را تاسیس کرده‌اند یا به آنها آگهی داده‌اند. مشتریان پس از انتخاب اجناسی که در سایت با جزییات مشخص شده است، با فروشگاهی که این اجناس را می‌فروشد تماس می‌گیرند و به طریقی معامله را انجام می‌دهند. اما برخی سایت‌ها پیشرفته‌تر هستند. این سایت‌ها یا از ابزارهای پرداخت اینترنتی و تحویل پستی استفاده می‌کنند یا اینکه پول اجناس را به مامور پست تحویل می‌دهند تا بعداً به فروشنده برساند.
خرید از بانه
راه ها و روشها:
وقتی ماشین نداری و می‌خواهی هر طور شده برای خرید به بانه بروی، نباید نگران باشی. شرکت‌های گردشگری‌ای هستند که شما را به بانه خواهند برد. برخی از این شرکت‌ها مسافران را از تهران به بانه می‌برند و برخی هم از سنندج خریداران را به بازارهای بانه می‌برند. تورهایی که از پایتخت به بانه می‌روند، برنامه سفر خود را
سه چهارروزه تنظیم می‌کنند و شرکت‌هایی که در سنندج واقعند، معمولاً برای خرید تورهای یک‌روزه دارند. برنامه سفر سه چهارروزه طوری تنظیم می‌شود که دیدنی‌های بانه و مریوان را هم ببینید و وقتی از خانه کرد، موزه سنندج، کوه آبیدر، عمارت مشیر دیوان، دریاچه زریوار و عمارت خسروآباد دیدن کردید، یک روزی را هم از صبح تا شب در بازارهای بانه بگذرانید. این بازارگردی یکی از بخش‌های مفرح و پرسود تور به حساب می‌آید و تورها روی این روز خرید بسیار تبلیغ می‌کنند. اغلب آنها در تبلیغات خود می‌گویند: «خرید ارزان‌ترین اجناس، ارزان‌‌تر از کیش، در بازار بزرگ و مرزی بانه». مدت تورهای سه‌روزه از تهران حدود ۱۵۰ هزار تومان است. در سال‌های اخیر خیلی از تورها تلاش کرده‌اند تورهای خرید از بانه را سامان بدهند، با این حال خیلی هم موفق نبوده‌اند چون حمل و نقل اجناس خریده شده از بانه با اتوبوس مسافری خیلی سخت است. یکی از خانم‌هایی که در سال گذشته تور مسافری به بانه برگزار کرده و نمی‌خواهد نامش در این گزارش بیاید، می‌گوید: «برگزاری تور خرید بانه بر عکس آن طور که به نظر می‌رسد، خیلی کار راحتی نیست. معمولاً تعداد مسافران برای هر تور به اندازه ظرفیت یک اتوبوس نمی‌رسد و اتوبوس خالی می‌ماند. مسافرانی هم که به بانه می‌روند، خرید خیلی زیادی می‌کنند، دست کم یک تلویزیون می‌خرند، که بازگرداندن آن همه جنس با اتوبوس کار راحتی نیست. این اجناس هم در حمل و نقل اتوبوسی آسیب می‌بینند و هم اینکه تعداد اجناس همه مسافران از گنجایش یک اتوبوس بیشتر می‌شود و ناچار باید وسیله دیگری گرفت و اجناس را بازگرداند.» به گفته او بهترین روش رفتن به بانه برای خرید، سفر با ماشین شخصی است. او می‌گوید: «مسیر رفت به بانه، مسیری دیدنی است و در کردستان هم می‌توان مناطق دیدنی زیادی دید اما کسانی که با تور خرید می‌آیند، خیلی به مسائل گردشگری توجه ندارند و فقط به خرید فکر می‌کنند.» به گفته مسوولان گردشگری استان کردستان، در سال گذشته حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار مسافر به این استان سفر کردند. پیش از نوروز هم معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی کردستان پیش‌بینی کرد حدود دو میلیون نفر برای خرید و بازدید از مکان‌های دیدنی بانه، به این شهر سفر کنند. آنها هم بدشان نمی‌آید به بهانه خرید هم که شده، گردشگری کردستان رونقی بگیرد. فرشید چچانی، معاون سازمان میراث فرهنگی، گفته بود: «با توجه به اینکه شهر مرزی بانه همواره مورد استقبال گردشگران قرار دارد، امکان برگزاری تورهای یک‌روزه به بانه فراهم شده است.» مسافرانی که به بانه می‌روند، می‌توانند در هتل این شهر اقامت کنند و نیز خانه‌های دربستی متعددی را که در شهر برای اقامت مسافران تدارک دیده شده است، اجاره کنند. یکی از خانم‌هایی که نوروز امسال برای خرید به بانه رفته است، می‌گوید: «من تا به حال چند باری به بانه رفته‌ام. معمولاً چند نفر آشنا با هم جمع می‌شویم و یک خانه کرایه می‌کنیم.» قیمت هر شب اقامت در خانه‌ها یا سوئیت‌های بانه، بسته به وسعت و امکانات، بین ۱۵ تا ۷۵ هزار تومان است. برخی از فرهنگیانی هم که به بانه می‌روند، می‌توانند با مراجعه به خانه‌های معلم در مدارس اقامت داشته باشند. اما بسیاری از مسافران بانه، در خیابان‌ها و پارک‌های این شهر چادر می‌زنند و چند شبی را زیر آسمان کردستان می‌خوابند. در فصل تعطیلات بسیاری از پارک‌های بانه پر از چادر است؛ پارک‌هایی مثل معلم، ۱۵ خرداد، دوکانان و پیرمراد. «این همه مسافری که بانه می‌روند، به هر حال، جایی را پیدا خواهند کرد که شب را صبح کنند.» این را خانمی اهل تهران می‌گوید که به بانه رفته بود و صبح دیده بود که چند اتوبوس به بازار رسیده‌اند و مسافران به پاساژها هجوم برده‌اند.
راهنمای سفر به بانه
بانه ۷۲۸ کیلومتر از تهران فاصله دارد. نقشه زیر، نقشه راههای استان کردستان است. همچنان که در این نقشه می‌بینید برای سفر به بانه باید ابتدا وارد شهر سقز شوید. مسیر تهران به سقز، به این ترتیب است: تهران – قزوین – زنجان – بیجار – دیواندره – سقز و نهایتاً بانه !
اگر از طرف همدان قصد سفر به بانه را دارید، باید وارد سنندج شوید، از سنندج به دیواندره ، سپس سقز و نهایتاً بانه !
نقشه راههای استان کردستان است:
فروشگاه اینترنتی بانه جی اس ام